Cây mắc khén –Gia vị Tây Bắc giảm đau nhanh chóng

2024-05-07 08:41:43

Đặc điểm cây mắc khén như thế nào?

Cây mắc khén thuộc chi Hoàng Mộc, họ Cam (Rutaceae). Tại Việt Nam, cây mắc khén còn được biết tới với nhiều tên gọi khác như: Cây vàng me, cây sẻn hôi, cây hoàng mộc hôi, cây cóc hôi,… Đây là giống cây thân gỗ, sống rất lâu năm trong tự nhiên, thường sinh sống ở những vùng núi cao, trong những khu rừng nhiệt đới xanh, rừng cận nhiệt đới, đồi núi thấp của khu vực miền Bắc nước ta như: Tuyên Quang, Hà Giang, Yên Bái, Cao Bằng, Lai Châu, Sơn La, Điện Biên.

Cây mắc khén là giống cây có thân thẳng đứng, vỏ ngoài màu xám trắng, toàn bộ thân được bao phủ bởi một lớp gai nhọn nước. Chiều cao trung bình của một cây mắc khén khỏe mạnh là khoảng 10 – 15m, một số cây có thể cao tới 20m. Lá mắc khén là dạng lá kép lông chim, chúng thường mọc cách, hình trứng, phần chóp nhọn, mép lá có nhiều răng cưa. Hoa mắc khén là giống hoa đơn tính, có màu xám trắng, lá noãn thường mọc thành chùm và mọc ra ở đầu cành. Mùa hoa mắc khén bắt đầu vào tháng 6 và kết thúc vào tháng 7. Quả mắc khén có kích thước nhỏ như viên bi, hình tròn, có màu xanh, khi trưởng thành sẽ chuyển về màu hồng và khi chín sẽ chuyển dần về màu đen. Mùa quả mắc khén bắt đầu vào tháng 10 và kết thúc vào tháng 11, đây cũng chính là mùa thu hoạch mắc khén. Hạt mắc khén chính là loại gia vị được sử dụng phổ biến trong ẩm thực Tây Bắc. Khi chúng được phơi khô, chúng sẽ tự nứt ra, chúng ta sẽ trông thấy những hạt nhỏ màu đen.

Tác dụng của cây mắc khén

Theo nghiên cứu khoa học, bên trong hạt mắc khén có chứa: Tinh dầu thơm, alkaloid, chất khử khuẩn, dl-cavotanacetone, 4-terpinol, d-a-dihydrocarvol, b-pinnen, 4-caren, d-a-phellandren, d-terpine giúp trị đau nhức xương khớp, trị cảm lạnh, kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm đau nhanh chóng.

Theo y học cổ truyền, dược liệu mắc khén có tính ấm, dùng để chữa trị các chứng đau bụng, khó tiêu, chướng bụng, đau bao tử, điều trị các bệnh liên quan đến đường ruột và hệ tiêu hóa. Khi ngâm rượu mắc khén sẽ mang đến công dụng chữa bệnh gout, thấp khớp, tụ máu chân tay, thâm tím, đau nhức xương khớp. Khi sử dụng hạt mắc khén mỗi ngày sẽ có công dụng giảm bớt đau nhức, chống lại bệnh nhiễm trùng đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh ngộ độc thực phẩm, sốt virus, ho,…